دامنه چیست؟ ثبت و خرید دامنه چطور انجام می‌شود؟
دامنه (Domain) همان آدرسی است که با وارد‌کردن آن در مرورگرتان وارد وبسایت می‌شوید؛ مثلاً www.google.com. اجازه دهید دامنه را به زبان ساده‌تر توضیح دهیم. تصور کنید قصد دارید کسب‌وکاری راه‌اندازی کنید. برای اینکه کسب‌وکارتان درآمد مناسبی داشته باشد، باید آن را در منطقه‌ای مناسب و نشانی سر‌راستی راه‌اندازی کنید که مشتری شما آن را به‌خاطر بسپارد.
ویژگی اصلی منطقه و نشانی مدنظر شما باید این باشد که کاربر بدون دردسر بتواند آن را بیابد و ترجیح دهد به‌جای اینکه به محل کسب‌وکار رقیبتان برود، پیش شما بیاید؛ چون شما نشانی راحتی دارید که مشتری‌تان آن را به‌خاطر می‌سپارد و احتیاجی نیست خودش را به‌دردسر بیندازد. همان‌طور‌که می‌دانید، این آدرس، تنها به کسب‌وکار شما منحصر است؛ مثلاً بازار، خیابان ۱، پلاک ۱.
آدرس کسب‌وکار در دنیای اینترنت
در دنیای اینترنت نیز همان مثالی که زدیم، صدق می‌کند. وقتی تصمیم می‌گیرید وب‌سایتی راه‌اندازی کنید، قبل از هرچیزی باید آدرسی سر‌راست و به‌یادماندنی و صدالبته منحصر‌به‌فرد داشته باشید که وقتی مشتری یا کاربر آن را در مرورگرش تایپ می‌کند، وبسایت شما نمایش داده شود.
نام دامنه چیست؟
دامنه (Domain) در فرهنگ لغت فارسی به‌معنای «گسترده» است؛ ولی در دنیای وب قضیه فرق می‌کند و شرکت‌های میزبانی ابری مانند پارس‌پک، از آن برای حفظ و نگه‌داری وب‌سایت‌ها استفاده می‌کنند. نام دامنه در‌واقع یک آی‌پی است که پروتکل DNS که کار اصلی‌اش تبدیل IP به اسم است، آن را به آدرس تبدیل می‌کند.
IP چیست؟
همان‌طور‌که در ابتدای مقاله درباره نشانی کسب‌وکار صحبت کردیم و گفتیم باید نشانی‌تان منحصر‌به‌فرد باشد، هنگام راه‌اندازی وبسایت نیز، یک کد‌پستی اختصاصی دارید که در دنیای اینترنت، به آن IP می‌گویند و پروتکل DNS آن را به اسم تبدیل می‌کند. برای مثال، اگر این آی پی را ۱۷۲.۲۱۷.۱۸.۱۴۲ در مرورگر وارد کنید، وبسایت گوگل نمایش داده می‌شود.
بررسی اجزای دامنه
به‌طور‌کلی، دامنه از دو بخش «نام دامنه» یا به عبارتی دامنه سطح دوم SLD و «پسوند دامنه» یا دامنه سطح بالا TLD تشکیل شده است که خروجی آن می‌شود آدرس وبسایت شما. به عنوان مثال در آدرس google.com نام دامنه یا SLD همان “google” بوده و “.com” پسوند دامنه یا TLD نامیده می‌شود.
نام دامنه
نام دامنه، اسم منحصر‌به‌فرد و یکتای وبسایت با قابلیت به‌خاطرسپاری و برند‌شدن و بسیاری از ویژگی‌های دیگر است.
پسوند دامنه
پسوندهای بسیار زیادی وجود دارند که هرکدام از آن ویژگی‌های خاص خود را دارند؛ مثلاً دامنه ir و دامنه com .
انواع پسوند دامنه
پسوندها به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شوند؛ اما همه آن‌ها باید از شرکت ICANN مجوز دریافت کنند. به پسوند‌هایی که مجوز رسمی دارند، Top Level Domain (به‌اختصار TLD) می‌گویند. در‌ادامه، انواع پسوندهای دامنه را معرفی خواهیم کرد.
پسوندهای عمومی
پسوندهای عمومی شامل این پسوندهاست: com. به‌معنی Commercials و مناسب برای فعالیت تجاری، دامنه net. به‌معنی Network و مناسب برای شبکه و دامنه org. به‌معنی Organization و مناسب برای ارگان‌هاست. نکته مهم این است که محدودیتی برای ثبت دامنه‌های یادشده وجود ندارد و هر‌کسی می‌تواند آن‌ها را ثبت کند.
پسوندهای اختصاصی
این پسوندها همان‌طور‌که از نامشان پیداست، کاملاً اختصاصی ویژه سازمان‌ها یا حتی افرادی با فعالیت‌های مشخص در قوانین و چهارچوب مشخص هستند. ازجمله این دامنه‌ها می‌توان به biz. اشاره کرد که به‌معنی Business و برای کسب‌وکارهای تجارت الکترونیک با فعالیت خاص است و نیز دامنه محبوب pro. که به‌معنی Professional و ویژه افرادی است که در زمینه‌ای خاص به‌طور حرفه‌ای فعالیت می‌کنند. گفتنی است برای ثبت دامنه pro. به دریافت مجوز نیاز دارید.
پسوندهای دامنه ملی
شاید شما هم پسوندهای دوحرفی برخی کشورها را بشناسید. دامنه‌هایی مانند ir. که به کشور ایران و tr. که به کشور ترکیه تعلق دارد. باوجوداین، شاید برایتان این سؤال پیش بیاید که چرا برخی از دامنه‌های دوحرفی به کسب‌وکار‌ها مربوط هستند؛ مانند tv. که مربوط به تلویزیون یا co. که مربوط به شرکت‌هاست! پس تکلیف این‌ها چیست؟
نکته مهم این است که اشتباه فکر می‌کنید؛ چراکه در‌واقع دامنه tv. به کشور تووالو (Tuvalu) و دامنه co. به کشور کلمبیا متعلق است که شبیه‌بودن پسوندشان به کسب‌وکار‌ها، باعث شده است که این کشورها از فرصت استفاده کنند و از این طریق دامنه ملی خود را بفروشند. گفتنی است که این قبیل دامنه‌ها فقط به این کشورها خلاصه نمی‌شود و می‌توان به it ،.cc. و… نیز اشاره کرد.
ناگفته نماند برخی از کشورها مانند ایران تقسیم‌بندی‌های مختلف و اختصاصی نیز ایجاد کرده‌اند؛ مانند id. یا ac. که در‌ادامه، آن‌ها را کاملاً توضیح می‌دهیم.
ir.:
همان‌طور‌که گفتیم، این دامنه به کشور خودمان تعلق دارد؛ اما نکته‌ای که می‌خواهیم به آن اشاره کنیم، این است که مسئول ثبت دامنه‌هایی دارای این پسوند پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات) واقع در تهران و رئیس این ساز‌و‌کار علی‌رضا صالح است.
طبق آمار رسمی ایرنیک (IRNIC)، تا سال ۲۰۱۹ بیش از یک‌میلیون دامنه فارسی ثبت شده است.
معرفی انواع دامنه ملی ایران
co.ir.:
این دامنه برای شرکت‌هایی است که مدارک احراز هویت و ثبت شرکت رسمی دارند و در قالب سهامی خاص، عام، مسئولیت محدود و تضامنی فعالیت می‌کنند.
ایران.:
این دامنه برای دامنه‌های کاملاً فارسی مانند پارس‌پک. ایران است؛ البته با هر مرورگری قابلیت دسترسی ندارند.
ac.ir.:
این دامنه برای مؤسسه‌های آموزش عالی مانند دانشگاه‌ها در نظر گرفته شده است که مجوز رسمی و مدارک احراز هویت دارند.
id.ir.:
دامنه‌ای پرسنلی است که فقط ویژه دارندگان ملیت ایرانی است و پیش‌شرط ثبت آن، ارائه کد‌پستی ده‌رقمی و کارت ملی است.
org.ir.:
این دامنه برای آن دسته از شرکت‌ها و مؤسسه‌های خصوصی فراهم شده است که مدارک احراز هویت دارند.
sch.ir.:
دامنه‌ای اختصاصی برای مدارس دارای مجوز رسمی از اداره آموزش‌وپرورش است.
gov.ir.:
این دامنه فقط ویژه مراکز و سازمان‌های دولتی است و مدارک احراز هویت آن‌ها می‌تواند به نام عضو هیئت‌رئیسه یا نماینده شرکت باشد.
net.ir.:
این دامنه فقط برای شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت رسمی در ایران است.
نحوه ثبت دامین
برای خرید و ثبت دامنه فقط کافی است ابتدا یک نام برای وبسایت خود انتخاب و سپس آن را در صفحه خرید دامنه بررسی کنید. اگر نام دامنه وجود داشت و قبلاً کسی آن را نخریده بود، می‌توانید آن را بخرید. قبل از انتخاب نام دامنه، بهتر است چند نکته را با یکدیگر مرور کنیم.
نکات انتخاب نام دامنه
نامی که انتخاب می‌کنید، نباید مشابه برندی معروف باشد؛ زیرا هنگام سئو و بهینه‌سازی به‌مشکل برمی‌خورید یا ممکن است به‌دلیل مسائل برندینگ، دامنه شما توقیف شود.
نام دامنه باید بسیار کوتاه باشد؛ بنا‌بر‌این، تاحدممکن آن را خلاصه کنید.
نام دامنه انتخابی شما باید تلفظش آسان باشد و به‌راحتی بتوان آن را حفظ کرد تا کاربران را به‌دردسر نیندازد.
تاحدممکن سعی کنید نام فیلد کاری خود را در دامنه مدنظرتان بگنجانید. برای مثال، اگر درزمینه فروش دوچرخه فعالیت می‌کنید، از Docharkhe یا Bicycle در نام دامنه استفاده کنید.
تاحدممکن در دامنه انتخابی‌تان از فاصله (خط تیره یا دَش) و اعداد استفاده نکنید.
سؤالات متداول
۱. زیردامنه (ساب‌دامین) چیست؟
نام انتخابی برای دامنه اصلی کاملاً اختیاری است و محدودیتی ندارد؛ مثلاً گوگل از mail.google.com برای جیمیل استفاده می‌کند یا وب‌سایتی از mobile.parspack.com برای نسخه موبایل خود استفاده می‌کند.
استفاده از زیردامنه (ساب‌دامین) روی هر دامنه (Domain) می‌تواند نامحدود باشد؛ اما بهتر است با شرکت ارائه‌دهنده سرویس میزبانی خود مشورت لازم کنید.
۲. پارک دامین چیست؟
پارک دامین به‌معنی نمایش‌دادن یک وبسایت با چند دامنه است؛ یا به عبارت دیگر، پارک دامین یک نام دامنه است که شما خریداری کرده‌اید ولی در حال حاضر آن را مورد استفاده قرار نمی‌دهید. این دامنه برای آینده «پارک‌شده» است.